Penfolds: Het Verhaal van de Triomf van Australische Wijn

Dit is het verhaal van hoe een dokter die geïnteresseerd was in wijn de Australische wijnscene betrad. Maar het is ook het verhaal van hoe een bepaalde wijn uit de Penfolds-selectie de harten van wijnliefhebbers wereldwijd zou veroveren. Grange: Een wijn die rivaliseert met Château Latour, Harlan Estate, Masseto en grandioze Grand Cru Bourgogne. Penfolds en Grange zijn onmiskenbaar met elkaar verbonden; daarom kan het ene verhaal niet verteld worden zonder het andere. Lees het verhaal hier. U kunt ook meer te weten komen over Peter Gago - Chief Winemaker bij Penfolds - in ons exclusieve interview met hem in de onderstaande video.

Wijn-dominanten Down Under

Penfolds is ongetwijfeld de belangrijkste en meest dominante wijnproducent in Australië. Ondanks eigendomsovergangen is er een constant hoog kwaliteitsniveau bereikt en is Penfolds sinds de oprichting in 1844 gestaag naar de top gestegen, zelfs al duurde wereldwijd succes lang.

Vandaag de dag wordt Penfolds geleid door Chief Winemaker Peter Gago, die slechts de vierde is die de prestigieuze titel draagt. De continuïteit van wijnmakers is waarschijnlijk ook een sleutel tot de karakteristieke balans en stabiliteit van de magische wijnen van Penfolds.

In de afgelopen jaren heeft Penfolds zijn activiteiten ver uitgebreid van zijn continent met projecten in Californië en Champagne. Het ambitieniveau is enorm, maar het vereist ook iets bijzonders als je de beste producenten ter wereld wilt uitdagen.

Penfolds: Een Succes van Geïmporteerde Wijn

Halverwege de 19e eeuw was Australië een open land voor wijnbouw, en veel kolonisten brachten stekken mee en plantten deze om wijn te maken. De Engelse dokter Christopher Rawson Penfold en zijn vrouw Mary Penfold emigreerden naar Australië, en Adelaide werd het thuis van de dokterspraktijk. Een interesse in versterkte wijn was de directe oorzaak van het planten van hun geïmporteerde stekken op het Magill Estate aan de rand van Adelaide in 1844. Hier woonden, werkten en verbouwden ze wijn, en plotseling overtrof de wijnproductie de praktijk van de geneeskunde. Zelfs vandaag is het Magill Estate een van de meest kritieke locaties voor het verbouwen van druiven voor de topwijnen van Penfolds.

De eerste prominente wijnen uit het productportfolio van Penfolds waren wijnen gemaakt van Riesling en de stijl genaamd Claret. Claret is de Engelse term voor een lichte rode wijn, en de stijl is vergelijkbaar met de wijnen uit Bordeaux. Deze wijnen waren destijds populair in Australië en legden de basis voor het verdere succes van het landgoed.

Magill Estate heeft bijna 100 hectare wijngaarden, oorspronkelijk Riesling en de Bordeaux-druivensoorten Cabernet Sauvignon en Merlot. In de afgelopen jaren is er herbeplanting geweest, zodat er vandaag alleen Shiraz is geplant op het landgoed. Deze druiven worden in sommige jaargangen gebruikt voor Grange (de topwijn van het landgoed) en in andere jaargangen worden ze allemaal gebruikt in Magill Estate Shiraz.

In de vroege jaren van Penfolds werden druiven gekocht uit andere gebieden. De wijnen werden gemengd, en balans was het sleutelwoord. Veel van deze wijnen genoten grote populariteit thuis en op de exportmarkt - voornamelijk in het Engelse Rijk. Het succes betekende dat Penfolds in 1907 de grootste wijnmakerij in Zuid-Australië was. Geïmporteerde stekken werden dus de hoeksteen van het wijnducces.

Max Schubert: Vrij Denken. Vrije Wijnen.

In 1948 huurde de familie een externe wijnmaker in om de vaardigheden van het bedrijf te versterken. De keuze viel op Max Schubert, die al snel de juiste man voor Penfolds bleek te zijn. Schubert werd de man van het bedrijf, en zijn innovatieve ideeën maakten de weg vrij voor de visie van het bedrijf om het volgende niveau te bereiken. De sterkste wijn van Penfolds, Grange, kan alleen worden toegeschreven aan zijn vastberaden en innovatieve werk over meerdere jaren. Hoewel zijn belangrijkste taak was om de zogenaamde Bin-wijnen te ontwikkelen, die allemaal worden gevolgd door een nummer. Het nummer verwijst vaak naar waar de betreffende wijn in de kelders werd gerijpt.

Vanuit het perspectief van een wijnmaker was Penfolds in die tijd een samenvoegingshuis. Alles kon worden gemengd, en zo was het. Penfolds maakte wijnen van gemengde druiven om de stijl te bereiken die Max Schubert in de wijnen wilde. Hij zag ook het idee om druiven uit het ene gebied te mengen met druiven uit een ander gebied. In Australië kon de wijnmaker krachten uit verschillende regio's combineren tot één wijn. Op deze manier creëerde Schubert zijn kleine wijndarlings. Er was geen dominante en starre Franse appellatiewet of eeuwenoude Italiaanse traditie om de geest vast te houden. Vrij denken maakte aanvullende wijnen vol smaak. Precies zoals de consumenten eisten.

Het Doel Is De Constante Penfolds-stijl

De wijnen van Penfolds zijn niet gebonden aan een set regels, maar hun code bevat een constante wens om de stijl van elke wijn te verbeteren. Dit wordt geïllustreerd door Kalimna Bin 28, de eerste Bin-wijn op de markt met de jaargang 1959. Aanvankelijk kwamen alle druiven uit de Kalimna-wijngaard, waarnaar het is genoemd. Om de stijl te versterken, wordt Kalimna 28 tegenwoordig heel anders gemaakt. Nu is het een blend van meerdere regio's en verschillende wijngaarden. De enige twee constante elementen zijn dat het pure Shiraz is en dat het doel van de wijn, volgens de huidige wijnmaker Andrew Baldwin, is: "Bin 28 definieert het karakter van Penfolds: genereus in stijl, heerlijk om te drinken en betrouwbaar in elke jaargang."

Vandaag de dag worden de wijnen bij Penfolds gemaakt door een team van wijnmakers die gespecialiseerd zijn in enkele druiven of diep geworteld zijn in één district. Het doel is nog steeds om de stijl van de wijnen constant te houden, wat de verantwoordelijkheid is van de hoofdwijnmaker. Sinds 1948, toen Max Schubert zijn debuut maakte als hoofdwijnmaker, zijn er slechts drie anderen verantwoordelijk geweest. Het minimale aantal hoofdwijnmakers heeft een grote impact gehad op de continuïteit van zo'n uitgebreide productie. Vandaag de dag heeft het team van wijnmakers bij Penfolds meer dan 150 jaar gecombineerde ervaring.

De meeste wijnen in de selectie hebben nog steeds een Bin-nummer dat eraan verbonden is. Dit is gebruikelijk in Australië, maar het is ook een manier om aan te geven dat de stijl van de wijn constant is. Waar de druiven dat jaar vandaan kwamen, is minder relevant. Bij Penfolds is de wijnmaker de stuurman, die de wijn samenstelt in de bekende Penfolds-stijl.

Eén wijn echter zou ze allemaal overtreffen.

Het Verhaal van Grange: Een Wijnicoon Met Serieuze Opstartproblemen

Vandaag is Grange de originele en krachtigste expressie van Penfolds. Het symboliseert hoe het mengen van meerdere wijngaarden en districten kan samenkomen in een glorieuze eenheid. Grange is de beroemdste wijn van Australië, maar de weg naar roem is geplaveid met scepsis, veroordeling en, gelukkig, een grote hoeveelheid doorzettingsvermogen.

Toen Grange voor het eerst werd gepresenteerd, ontving Max Schubert deze opmerking van een gerespecteerde proever:

"Schubert, ik feliciteer je. Een zeer goede, droge port, die niemand bij zijn volle verstand zal kopen - laat staan drinken."

Als Max Schubert niet zo vastberaden was geweest over de hoge kwaliteit van de wijn, had het hele avontuur van Penfolds Grange daar kunnen instorten. Gelukkig was hij een koppige man. De wijn in de kelder was van zulke hoge kwaliteit dat hij zijn ware potentieel liet zien na verdere veroudering.

Het verhaal van Max Schuberts Grange begon met een reis naar Europa in 1950. Hier ervoer hij voor het eerst de geur van wijnen die lange tijd gerijpt waren.

Het gevoel van rijpe wijn in het glas. Tertiaire aroma's en extra lagen in het glas verschijnen alleen in gerijpte wijnen, omdat deze chemische verbindingen zich ontwikkelen in de fles tijdens langdurige rijping. In Australië werden wijnen gemaakt om jong te drinken, met de nadruk op de primaire aroma's. De traditie om wijnen te produceren met voldoende complexiteit voor ontwikkeling was helemaal niet aanwezig. Max Schubert ervoer rijpe wijn tijdens zijn reis naar Europa en nam die ervaring mee naar huis. Hij wilde thuis in Australië wijn maken die zich op dezelfde indrukwekkende manier in de kelder kon ontwikkelen.

In Europa waren de fijnste wijnen uit Bordeaux gebaseerd op Cabernet Sauvignon. Toch betekenden de aanplantingen in Australië destijds dat Schubert aan alternatieven moest denken. Het doel was om druiven van oude wijnstokken te gebruiken die op de beste locaties waren geplant, en het selecteren van de juiste druiven uit de juiste wijngaarden was zijn weg vooruit. Shiraz, of hermitage zoals het in Australië werd genoemd, werd dus gekozen, en dat zou een goede beslissing blijken te zijn. De eerste verschillende jaargangen werden Grange Hermitage genoemd op het etiket totdat de Hermitage-regio van Frankrijk bezwaar maakte. Hermitage werd daarom van de etiketten verwijderd, waardoor de huidige naam Grange overbleef.

Eerste Jaargang Van Grange Hermitage

In 1951 werd de eerste jaargang geproduceerd. De druiven werden gedeeltelijk geselecteerd uit het Magill Estate dat eigendom was van Penfolds en een wijngaard ten zuiden van Adelaide. De eerste jaargang werd in twee versies gemaakt om de juiste richting te garanderen. Een versie werd gerijpt in vijf Hogshead vaten, 550-liter vaten, niet ver van wat Schubert in Europa had waargenomen. De tweede versie werd gerijpt in een neutraal vat van 4.550 liter. Dit stelde Schubert in staat om de rijpingsmethode te testen om ervoor te zorgen dat hij de juiste richting insloeg. Latere jaargangen bewezen dat rijping in Hogshead vaten de juiste oplossing was voor Grange. Schubert was er dus in geslaagd om wijn van Shiraz te maken volgens Europese ideeën - met het potentieel om zich meer dan 20 jaar te ontwikkelen.

De eerste keer dat Max Schubert zijn nieuwe ster aan de eigenaren en andere getalenteerde proevers presenteerde, werd het afgewezen. Het was zeker niet de ontvangst die Max Schubert had gewenst. Toch was hij gelukkig begiftigd met geduld, standvastigheid en de eerder genoemde vasthoudendheid. De eigenaren van Penfolds eisten zelfs dat hij de productie zou stoppen. Toch was hij zo zeker van zijn project dat hij zijn productie jarenlang in de kelder verstopte.

Gelukkig stond Jeffrey Penfold Hyland aan zijn zijde. Jeffrey was toen verantwoordelijk voor de productie bij Penfolds en stond de geheime productie toe. Pas toen de eerste jaargang tien jaar oud was, had het de kwaliteit om de eigenaren van Penfolds te overtuigen. Vanaf dat moment kreeg Max Schubert groen licht om zijn productie van Grange te herstarten.

De Openbare Presentatie Van Grange In Australië

Er is altijd een grote traditie van wijnshows in Australië, waar producenten elkaars wijnen blind proeven en medailles uitreiken. De proeverijen worden zeer gewaardeerd, maar Penfolds had de afgelopen decennia niet deelgenomen aan shows. In 1963 keerden ze terug naar de Australische wijnshows om de 1955 Grange Hermitage te presenteren. Op de show won Grange goud, en deze jaargang heeft sindsdien meer dan 50 gouden medailles geoogst - in 1977 won het zelfs de prijs voor beste rode wijn op de Melbourne-show. Grange was ontdekt door alle juiste mensen om de wijn beroemd te maken.

Vanaf hier heeft Grange talloze medailles en geweldige recensies geoogst. Verschillende jaargangen hebben 100 punten gekregen van Robert Parker, en de geweldige recensies staan in de rij.

Meer Penfolds Beroemdheden

Hoewel Grange in dit artikel een overweldigende, maar welverdiende, hoeveelheid aandacht heeft gekregen, zijn er verschillende uitstekende wijnen in het assortiment van Penfolds. Hoge kwaliteit is aanwezig door het hele spectrum van Penfolds, en zelfs op de lagere niveaus streven de wijnmakers van Penfolds ernaar wijnen te leveren die uitblinken in hun categorie.

Tegenwoordig produceert Penfolds veel verschillende wijnen, die allemaal hun sterstatus verdienen. Of het nu gaat om kleine producties, waarbij een enkel perceel zich heeft onderscheiden, of een unieke wijn, die slechts in één jaargang wordt geproduceerd. Er zijn echter een handvol wijnen die hebben bijgedragen aan de bekendheid van Penfolds, meer dan alleen Grange.

St. Henri Shiraz

St. Henri Shiraz maakt deel uit van de geschiedenis van Penfolds, en de eerste jaargang werd al in 1888 geproduceerd. Destijds heette de wijn Auldana Cellars St. Henri Claret en was waarschijnlijk vernoemd naar de zoon van de wijnmaker. De wijn genoot in dit vroege stadium veel succes en won de prijs voor beste rode wijn op The Adelaide Wine Show in 1890 en 1891. De naam en de wijn verdwenen rond de Eerste Wereldoorlog, maar werden begin jaren 1950 nieuw leven ingeblazen. De eerste commerciële jaargang van St Henri onder Penfolds was 1957.

St. Henri Shiraz is bijna een tegenwicht voor Grange. De wijn is gebaseerd op Shiraz, die niet in nieuwe vaten wordt gerijpt. De druiven voor de wijn worden geoogst in verschillende districten, en de laatste jaargang werd geoogst uit zeven verschillende districten. Het wordt gerijpt in grote vaten die meer dan 50 jaar oud zijn. Hier rust de wijn, maar neemt geen smaak over van het vat. St. Henri Shiraz is een klassieke Shiraz-wijn uit Australië vol karakter en kracht.

Bin 389 Cabernet Shiraz - aka. Baby-Grange

Bin 389 wordt vaak Baby-Grange genoemd. Dat komt omdat het ongeveer dezelfde tijd als Grange werd geboren en met een bijna identieke mindset werd gebotteld. Met deze wilde Max Schubert zien wat er mogelijk was als hij goede Cabernet Sauvignon mengde met een aantal van de beste Shiraz.

De eerste jaargang voor Bin 389 was 1960, dus vlak na Grange. De druiven worden geoogst uit verschillende regio's. Voor het bottelen wordt de wijn gerijpt in de vaten van vorig jaar van Grange, wat ook bijdroeg aan de bijnaam Baby-Grange. Bin 389 is een klassieker in het assortiment van Penfolds en ontwikkelt zich ongelooflijk goed met de tijd in de kelder.

RWT Shiraz Bin 798

De afkorting RWT staat voor "Red Winemaking Trial." Het is geen proef meer, maar Penfolds heeft de naam behouden. Deze wijn is bedoeld om de beste kanten van één district te laten zien - de beroemde Barossa Valley, waar de Shiraz-druif op zijn best is. Druiven met veel vetheid en veel aroma's worden nagestreefd, en er wordt wijn geproduceerd die aanzienlijk verschilt van Grange.

De eerste release van RWT was de jaargang 1997, die kwam na een paar jaar kelderproeven voor de wijnmakers van Penfolds. Vanaf de jaargang 2014 werd de wijn Bin 798 genoemd. De nummers verwijzen naar de letters RWT op een numeriek toetsenbord van een mobiele telefoon.

Bin 707 Cabernet Sauvignon

Bin 707 drukt de stijl van Penfolds uit via Cabernet Sauvignon. De druiven worden geselecteerd vanwege hun grote intensiteit, afkomstig uit verschillende regio's. Zowel fermentatie als rijping vinden plaats in nieuwe eikenhouten vaten, en de stijl is krachtig en geschikt voor langdurige rijping.

De Bin 707 is vernoemd naar de Boing 707, in verwijzing naar het gelijknamige vliegtuig dat Australië in de jaren 1960 dichter bij de rest van de wereld bracht. Het vliegtuig vloog laag over het hoofdkantoor van Penfolds nabij Sydney Airport. Max Schubert deed verschillende experimenten met Cabernet Sauvignon in de jaren 1950 en 1960, maar voornamelijk werd de druif gebruikt voor het mengen. Bin 707 was het eerste pure experiment en kwam op de markt met de jaargang 1964. De wijn wordt alleen geproduceerd als de wijnmaker gelooft dat de kwaliteit dit toelaat.

Magill Estate Shiraz

Magill Estate is waar Penfolds werd opgericht in 1844, en de wijngaarden hier zijn 100% Shiraz. Magill Estate Shiraz wordt gemaakt met traditie in gedachten, daarom worden alleen druiven van het landgoed geoogst - en alle druiven worden met de hand geplukt. De druiven worden geperst op een ouderwetse mandenpers, wat de norm was toen de wijnmakerij werd opgericht. Ten slotte wordt de wijn gerijpt in een combinatie van Franse en Amerikaanse vaten. Magill Estate Shiraz werd voor het eerst geproduceerd in 1983 en staat bekend om zijn aanzienlijke afwijking van de stijl die anders kenmerkend is voor Penfolds.

Yattarna Chardonnay

Penfolds is het meest bekend om zijn rode wijnen, daarom markeerde de release van Yattarna Chardonnay een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van het landgoed. Na 114 pogingen tot wijnmaken werd de eerste jaargang van Yattarna Chardonnay geproduceerd in 1995, door de media "witte Grange" genoemd, en zelfs op de voorpagina's van Australische kranten gezet. Chardonnay is altijd een populaire druif geweest, en Yattarna is de fijnste wijn van Penfolds gemaakt van deze druif.

De druiven worden geoogst uit de beste wijngaarden in verschillende districten - van de Yarra Valley tot Tasmanië. Druiven die over een lange periode rijpen zijn gewenst, waardoor een optimale balans behouden blijft. De stijl hier kan worden vergeleken met de beste wijnen ter wereld op Chardonnay.

De bovenstaande wijnen vertellen een significant en essentieel deel van het verhaal. Toch komen er voortdurend nieuwe interessante wijnen in de wijnportefeuille van Australië, waarvan sommige zelfs vanaf de eerste jaargang sterstatus bereiken. Bin 111A Shiraz werd voor het eerst uitgebracht in 2016 en scoorde 100 punten bij The Wine Advocate. Dit bevestigt alleen maar dat Penfolds streeft naar continuïteit en innovatie.

Van Adelaide Tot Champagne

Penfolds is voornamelijk een Australische wijnmakerij, maar de wens om nieuwe gebieden te verkennen heeft hen van Californië tot Champagne gebracht. Quantum is de naam van een recente spectaculaire wijn van Penfolds. Het resultaat is Shiraz-druiven uit Australië en Cabernet Sauvignon uit Californië. Vandaar de nieuwe 'herkomstbenaming' Wine of the World. De eerste jaargang was in 2018 en heeft al indrukwekkende beoordelingen wereldwijd ontvangen.

De huidige hoofdwijnmaker bij Penfolds, Peter Gago, begon als wijnmaker voor mousserende wijnen. Die liefde blijft bestaan, en voor hem was het een natuurlijke progressie voor Penfolds om een Champagne te ontwikkelen in samenwerking met hun Franse importeur - Champagne Thienot. Aanvankelijk produceerde de samenwerking drie wijnen om het 175-jarig bestaan van Penfolds te vieren. Alle drie de wijnen zijn gebaseerd op de uitstekende jaargang 2012. Eén is een blend van Pinot Noir en Chardonnay - de andere twee zijn van enkelvoudige druiven geoogst in Grand Cru dorpen. Het Australische element is dat de likeur die wordt gebruikt voor de dosering wordt gerijpt in vaten van Yattarna, Penfold's beroemde Chardonnay uit Australië. Penfolds is voortdurend op zoek naar innovatie.