Dom Pérignon - De Monnik, De Legende & De Wijn

Dom Pérignon! De naam zelf inspireert een bepaald soort eerbied. Dom Pérignon is vandaag de dag veel meer dan alleen een merk, en meer dan zomaar een Champagne. Dom Pérignon is een luxe icoon - een symbool van extravagantie en rijkdom - bekend en gerespecteerd, niet alleen door wijnliefhebbers, maar ook door jong en oud uit alle hoeken van de wereld.

Dom Pérignon is eigendom van 's werelds grootste luxeconglomeraat LVMH Group, dat ook eigenaar is van Louis Vuitton, Moët &Chandon, Hennessy, Ruinart en Krug  om er maar een paar te noemen.

Wie was de monnik Dom Pierre Pérignon?

De verhalen en mythen over Dom Pierre Pérignon zijn talrijk, maar lang niet allemaal waar. Pierre Pérignon werd in 1638 geboren in de Champagnestreek in Noord-Frankrijk. Op 19-jarige leeftijd koos hij ervoor om een klooster binnen te gaan en benedictijner monnik te worden. Dit leidde hem naar het klooster van Hautvillieres, waar hij in 1668 aankwam. In die tijd behoorden de monniken tot de grootste landeigenaren en, niet in de laatste plaats, producenten van de wijn van die tijd. Dom Pierre Pérignon was een keldermeester in Hautvillieres tot hij stierf in 1715 en werd vooral beroemd om zijn vele experimenten, zowel in de wijngaard als in de kelder. Experimenten, die in de jaren daarna sterk hebben bijgedragen aan en invloed hebben gehad op de productie van mousserende wijnen.

Al in 1662 is de productie van mousserende wijn voor het eerst gedocumenteerd, uitgerekend in Engeland. Christopher Merret introduceerde het idee dat alle wijnen mousserend konden worden gemaakt als precies de juiste hoeveelheid suiker en gist werd toegevoegd voordat ze werden gebotteld. Hierdoor ontstaat een nieuwe gisting in de fles, waardoor er bubbels ontstaan. Met sterke glazen flessen en wijn geïmporteerd in eiken vaten uit Frankrijk, was het toneel klaar voor het maken van mousserende wijn op grotere schaal in Engeland.

Nog verder terug in de geschiedenis zijn er echter ook wijnen met bubbels geweest. Wijnen waar het moeilijk was om de productie te controleren, waardoor de gisting kon doorgaan en zo bubbels in de wijn werden geïntegreerd. Zowel in de Griekse als in de Romeinse geschiedenis zijn variaties van mousserende wijnen genoemd. Dus, om Dom Pierre Pérignon te crediteren voor het uitvinden van mousserende wijn of champagne is niet correct, maar zijn experimenten hebben geholpen de productie in de nasleep vorm te geven.

Dom Pierre Pérignon en zijn invloed op de wijn

Dom Pierre Pérignon gaf de wijn op een geheel nieuwe manier veel aandacht in zowel de wijngaard als de kelder. In de wijngaard verkende hij de verschillende druiven en het concept 'terroir'. Elke wijngaard, met zijn terroir, gaf een onderscheidend karakter aan de uiteindelijke wijn. Hij slaagde erin dit soort wenselijke complexiteit in de praktijk te brengen.

Dat de keuze van druiven geen kwestie van toeval is, kan ook deels worden toegeschreven aan Dom Pierre Pérignon. In zijn tijd was Noord-Frankrijk erg koud en de Chardonnay-druiven hadden problemen met rijping. Dom Pierre Pérignon koos ervoor om op grotere schaal met Pinot Noir te werken, wat veel beter paste bij zowel het klimaat van die tijd dan het klimaat van dit deel van Frankrijk vandaag. Tegelijkertijd was hij in staat om pure witte wijn te maken van de blauwe Pinot Noir druif door direct na de oogst te persen.

Op sommige plaatsen wordt Dom Pierre Pérignon ook genoemd als de eerste die kurkstoppers gebruikte om flessen te verzegelen. Dit werd echter eerder gedaan, maar de combinatie van de sterke flessen uit Engeland en dikkere kurken kan worden toegeschreven aan Dom Pierre Pérignon.

Een ander ding dat Dom Pierre Pérignon controleerde, was het mengen van de wijn zelf. Zelfs bij de oogst vond hij het de moeite waard om de individuele druiven te mengen om de gewenste

complexiteit. De wijngaarden rond het klooster hadden alle klassieke druiven geplant, maar de focus lag op dit moment al op de beste van hen, namelijk Pinot Noir en Chardonnay. De huidige Dom Pérignon Champagne gebruikt nog steeds druiven die zijn geoogst in de wijngaarden van het klooster in Hautvilliers, om de oorsprong van de man en de wijn te eren. 

Dom Pierre Pérignon overleed in 1715 en ligt begraven in het koor van het klooster van Hautvilliers. Op zijn grafsteen staat "summa cum laude" wat "met de hoogste lofprijzing" betekent, waar hij in alle fasen van zijn leven naar streefde. Dit is ook het motto van de benedictijner monniken.

Dom Pierre Pérignon deed veel revolutionaire dingen die vandaag de dag nog steeds worden gebruikt om de beste mousserende wijnen ter wereld te maken. Zijn legende leeft terecht voort, zowel in de Champagnestreek als over de hele wereld.

Lees hier meer over de productie van champagne

1921 is de eerste jaargang van Dom Pérignon Champagne

Dom Pérignon kan met recht de eerste prestige cuvée in champagne worden genoemd, die met de jaargang 1921 als eerste op de markt kwam in 1936. In die tijd was dit de prestige cuvée van Möet &Chandon. De wijn werd gemaakt met tweede gisting in een gewone fles, en pas wanneer gedegorgeerd, werd het gebotteld in de (later klassieke) dikke Dom Pérignon-fles. Dit was het proces tot en met de jaargang 1943.

De eerste 300 flessen werden verkocht via een Engelse importeur en kregen zo'n goede aandacht dat de interesse zich snel over de Atlantische Oceaan verspreidde naar de Verenigde Staten, waar de volgende bestelling voor 100 kisten Champagne was. Van deze eerste zending bestelde de Amerikaanse miljardair James Buchanan Duke 100 flessen voor zichzelf, maar dronk alleen de 83 flessen. In 2004 werden de laatste 17 flessen geveild bij Christie's in New York. De verkoopprijs was $ 4.000 per fles. Een van de flessen werd geproefd en Dom Pérignons keldermeester Richard Geoffroy zei tijdens de proeverij: "Uitzonderlijk bleek voor zijn leeftijd, de wijn toont een intrigerend boeket van geroosterd sandelhout, vanille, honing, praline en marsepein. In de mond wordt men getroffen door leven, energie en de ruggengraat. Het blijft gefocust, met een kanten textuur. Een belangrijk kenmerk is de enorme persistentie van droge nootachtige smaken. Al met al een model van balans en concentratie."

Na de Tweede Wereldoorlog veranderde de focus bij Möet &Chandon en werd Dom Pérignon zijn eigen wijn, waar er volledige aandacht was voor het hele proces van deze enkele wijn. Möet & Chandon stond nog tot begin jaren 1990 op het etiket en Dom Pérignon was vanaf dat moment de prestige cuvée. Sindsdien is het gescheiden als een eigen merk en vandaag is er nog meer aandacht voor de kwaliteit en details van de wijn.

De Dom Pérignon Champagne van vandaag

Een beetje mysterie, een beetje geheimzinnigheid en uiteindelijk een van de beste flessen wijn ter wereld. Daar komt het op neer. Dom Pérignon is standaard altijd een vintage wijn van het hoogste kaliber, een wijn die alleen wordt uitgebracht wanneer de keldermeester gelooft dat de kwaliteit volgens hem voldoet.

In elke jaargang worden enkele miljoenen flessen geproduceerd, vermoeden we. Waarschijnlijk tussen de vijf tot acht miljoen flessen, wereldwijd gedistribueerd. De fles bevat druiven uit verschillende dorpen en voornamelijk uit Grand Cru-dorpen in de kerngebieden van Champagne. Er is ook, zoals gezegd, een klein deel van het klooster van Hautvilliers, waar Dom Pérignon zijn werk begon in elke fles.

De wijn wordt alleen gecombineerd van Chardonnay en Pinot Noir, geen andere druiven, alleen het beste is goed genoeg. In de meeste jaargangen zijn er gelijke delen van de twee druiven in de blend.

De exacte dosering wordt niet genoemd, maar in de afgelopen jaren is deze waarschijnlijk gedaald van de vorige 8 gram per liter naar ongeveer 5 gram per liter. Een aanpassing aan een markt waar consumenten wijnen willen met meer precisie en minder suiker.

Vincent Chaperon - De dirigent achter het meesterwerk

De combinatie van de juiste pakketten, de juiste druiven en de perfecte productie vereisen natuurlijk een stevige hand. Bij Dom Pérignon is de keldermeester de dirigent, die de wijn componeert. Van 1998 tot 2010 was het Richard Geoffroy, die deze eervolle taak uitvoerde, en sindsdien is het stokje doorgegeven aan Vincent Chaperon. Voor de overdracht werkten de twee heren 13 jaar samen, dus de erfenis wordt op de best mogelijke manier doorgegeven. De keldermeester heeft natuurlijk een groot team om zich heen om te helpen bij het hele proces. En wie weet is de toekomstige keldermeester al in de kelder aan het werk om alle details te leren?

De verschillende Dom Pérignon wijnen

Dom Pérignon is slechts één wijn en toch niet. In de loop der jaren zijn er diverse andere versies ontwikkeld, nog steeds onder de naam Dom Pérignon. Late gedegorgeerde versies, labels ontworpen door beroemde mensen en een geweldige versie in rosé.

Dom Pérignon Millesimé

Dit is de bekende en beroemde cuvee die de hele wereld heeft leren kennen. Het wordt geproduceerd in de best geselecteerde jaargangen en is de handtekening van Dom Pérignon. Met de nieuwste release - de jaargang 2012 - zijn in totaal 45 jaargangen geproduceerd, die samen de kern vormen van het hele Dom Pérignon-assortiment.

Het is gemaakt van gelijke delen Pinot Noir en Chardonnay uit de beste dorpen in champagne. Het bevat altijd kleine hoeveelheden druiven uit de wijngaard van het klooster van Hautvillers, waar Dom Pérignon keldermeester was. Deze wijn is Plenitude 1 en wordt uitgebracht na 8 - 10 jaar afhankelijk van de jaargang. Dit is de wijn die iedereen kent en die de hele wereld wil proeven. Het is klaar om te drinken wanneer het op de markt wordt gebracht, maar wordt alleen maar complexer en evenwichtiger met de tijd.

Dom Pérignon Millesimé is geproduceerd in de volgende jaargangen: 1921, 1926, 1928, 1929, 1934, 1943, 1947, 1949, 1952, 1953, 1955, 1959, 1961, 1962, 1964, 1966, 1969, 1970, 1971, 1973, 1975, 1976, 1978, 1980, 1982, 1983, 1985, 1988, 1990, 1992, 1993, 1995, 1996, 1998, 1999, 2000, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2008, 2009, 2010 og 2012.

Dom Pérignon Plénitude 2 (P2) & Dom Pérignon Plénitude 3 (P3)

Dit zijn beide laat gedegorgeerde versies van Dom Pérignon. Speciaal geselecteerde jaargangen die al lang in de kelder liggen om meer complexiteit en finesse te ontwikkelen. Plénitude betekent "volheid" maar kan worden geïnterpreteerd als de volledige autoriteit. Hier geeft Dom Pérignon dus de autoriteit aan jou als wijnliefhebber om de perfecte ontwikkeling van de wijn te proeven.

Plénitude 2 wordt na 15-18 jaar uitgebracht, waar het zijn frisheid heeft behouden met extra complexiteit van de uitgebreide veroudering. Plénitude 3 is de belichaming van wat Dom Pérignon kan worden na meer dan 25 jaar in de kelder. Dit is de ultieme Dom Pérignon, die alle facetten laat zien die in deze wijn bereikt kunnen worden.

In de perfecte wereld kunt u dezelfde wijn in drie verschillende versies proeven en de ultieme horizontale wijnproeverij hebben. Eerdere versies hiervan kregen de naam 'Oenotheque', maar sinds de release van P2 in 1998 gebruikt Dom Pérignon 'Plénitude' als aanduiding.

Dom Pérignon Rosé

Een kleine onbekende hoeveelheid Dom Pérignon wordt geproduceerd in rosé. De druivensamenstelling is iets hoger op Pinot Noir, wat bijdraagt aan de rode kleur. Rosé wordt niet in zoveel jaargangen geproduceerd als Millesimé.

De eerste jaargang van rosé Dom Pérignon was 1959, gemaakt op verzoek van de sjah van Iran om de 2.500ste verjaardag van het Perzische Rijk in 1971 te vieren. En zo werd een andere legende geboren uit de iconische jaargang 1959.

De volgende 26 jaargangen zijn geproduceerd als Dom Pérignon Rosé: 1959, 1962, 1964, 1966, 1969, 1971, 1973, 1975, 1978, 1980, 1982, 1985, 1986, 1988, 1990, 1992, 1993, 1995, 1996, 1998, 2000, 2002, 2003, 2004, 2005 en 2006.

Dom Pérignon Speciale Edities

Daarnaast worden er verschillende speciale edities geproduceerd met bekende acteurs, muzikanten en andere beroemdheden. Er zijn versies met lampen (Luminous), die razend populair zijn in nachtclubs, en speciale labels in designsamenwerking met bijvoorbeeld Lenny Kravitz. De meeste andere versies worden ook gebotteld in grotere formaten, van magnum en nog grotere formaten ook. Hoe groter de fles, hoe beter het verouderingspotentieel.

Investeringspotentieel en de toekomst van Dom Perignon

Ondanks de grote productie is Dom Pérignon nog steeds een zeer goede investering - zowel qua smaak als financieel. Champagne wordt gekenmerkt door een enorme consumptie en minimale speculatie. Onnoemelijke hoeveelheden Champagne worden dagelijks over de hele wereld geconsumeerd. Grote hoeveelheden worden zelfs gedronken in de jaren onmiddellijk na vrijlating wanneer de nieuwheidswaarde het grootst is, maar een nog grotere organoleptische ervaring wacht op degenen die het geduld hebben om te wachten.

Wanneer een fles Dom Pérignon 20 tot 30 jaar oud is, vanaf het oogstjaar, begint het een geheel nieuwe complexiteit te vertonen, waarbij de veroudering in de fles het extra diepte geeft. Als je nog meer geduld hebt, voegt nog eens 20 jaar in de fles nog een nieuwe ervaring toe.

De prijs heeft ook invloed op de consumptie, wat betekent dat veel mensen het zich kunnen veroorloven om het te drinken. Het is niet onbereikbaar om in de buurt van een fles Dom Pérignon te komen, en dit heeft een enorme impact op de consumptie. Dit betekent ook dat het daadwerkelijk mogelijk is om redelijke hoeveelheden te verwerven die geschikt zijn voor investeringen.

Bovendien wijzen alle indicatoren erop dat de champagneprijzen de komende 10 jaar in een hoger tempo zullen stijgen dan wat we in de afgelopen 25 jaar hebben gezien. Dit komt vooral omdat de prijzen van landbouwgrond in Champagne de afgelopen jaren aanzienlijk meer zijn gestegen dan de prijzen van Champagne.

Bovendien zijn de productiekosten ook jaar na jaar gestegen, en daar komt nog de grote transformatie bij die het gebied deze jaren ondergaat naar duurzame productie. Dit leidt tot hogere kosten en lagere opbrengsten. Dit alles klinkt als muziek in de oren vanuit het oogpunt van een belegger en maakt Champagne een uiterst aantrekkelijke investering.

Specifiek voor Dom Pérignon mag ook niet vergeten worden dat zowel de productie als de marketing zeer goed wordt uitgevoerd aangezien het in handen is van de machtige LVMH-groep. De kwaliteit is nu mogelijk beter dan ooit tevoren, en er is niets dat erop wijst dat het niet in deze richting kan doorgaan.

De wereldwijde vraag naar de beste flessen champagne neemt deze jaren toe, dus de totale verkoop van Dom Pérignon is ook in de toekomst verzekerd. De grote en lucratieve Chinese markt begint ook een smaak voor de beste Champagnes te ontwikkelen, dus alles wijst erop dat het nu tijd is om te handelen, voordat de prijs van Champagne echt begint te stijgen.